Bogumił Niechcic, były powstaniec i ziemianin, żeni się z Barbarą Ostrzeńską, podobnie jak on pochodzącą z niegdyś zamożnego rodu szlacheckiego. Życie Barbary przygniata uraz pierwszej nieszczęśliwej miłości, niezaspokojone aspiracje i potrzeby duchowe, poczucie obcości w świecie znojnej pracy - tak odległe od ideałów romantyczno-powstańczych, w których została wychowana. Bogumił, człowiek prostolinijny i prawego charakteru, pracuje jako administrator cudzych majątków. Oboje wrastają w nowe środowisko i szukają w nim swojego miejsca. Często wracają wspomnieniami do powstania styczniowego, którego klęska tak bardzo zmieniła warunki ich bytowania. Powrót do miasta to ciągłe marzenie Barbary. Bogumił tylko w pracy znajduje ucieczkę od domowych kłopotów. Ich związek, nie wolny od nieporozumień i poczucia własnego niespełnienia, mimo wszystko trwa, i życie płynie dalej. Dopiero śmierć Bogumiła oznacza dla Barbary radykalne zmiany, a wybuch I wojny światowej - strach o niewiadomy los własny i najbliższych.